انواع دعاوی بانکی (حقوقی و تجاری)

1. دعاوی مربوط به تسهیلات بانکی (وام)

یکی از شایع‌ترین دعاوی بانکی مربوط به زمانی است که افراد یا شرکت‌ها از بانک وام می‌گیرند، ولی به دلیل مشکلات مالی یا اختلاف، قادر به بازپرداخت آن نیستند.
 نمونه دعاوی:
مطالبه اقساط معوقه وام
اختلاف در نحوه محاسبه سود، جرایم تأخیر، یا کارمزدها
اعتراض به اجراییه‌های بانکی صادرشده توسط اجرای ثبت

 نکته: اغلب این دعاوی ابتدا با اخطار از سوی بانک آغاز شده و در صورت عدم پرداخت، به صدور اجراییه ختم می‌شود.

2. دعاوی مربوط به ضمانت و ضامن وام

در بسیاری از تسهیلات، اشخاص ثالث به عنوان “ضامن” وارد قرارداد می‌شن. در صورت عدم پرداخت توسط وام‌گیرنده، بانک به سراغ ضامن می‌ره.
 مسائل شایع:
اعتراض ضامن به مطالبه کل بدهی
درخواست تقسیم مسئولیت بین بدهکار و ضامن
اثبات امضای جعلی یا ضمانت‌نامه صوری

3. دعاوی چک‌های برگشتی و مرتبط با بانک

یکی از بزرگ‌ترین منابع اختلافات بانکی، چک‌های برگشتی‌ است. این دعاوی ممکن است:
بین مشتریان بانک باشد (صادرکننده و دارنده چک)
یا بین مشتری و خود بانک (مثلاً بابت سوءعملکرد در پرداخت وجه)

 موارد مهم:
مطالبه وجه چک
اعتراض به گواهی عدم پرداخت
مسؤولیت بانک بابت پرداخت چک جعلی یا دست‌کاری شده

4. اختلاف در محاسبه سود و جریمه تأخیر

گاهی بانک‌ها، نرخ سود، بهره، یا جریمه تأخیر رو به شکلی محاسبه می‌کنن که مشتری اون رو خلاف قرارداد یا غیرقانونی می‌دونه.
 موارد قابل اعتراض:
نرخ‌های بهره بالاتر از مصوبات بانک مرکزی
دریافت سود مرکب یا بهره بر بهره (ربای مضاعف)
محاسبه خلاف مفاد قرارداد اولیه

5. اعتراض به مزایده اموال توسط بانک‌ها

وقتی مشتری بدهی‌اش رو پرداخت نکنه، بانک‌ها ممکنه از طریق اجرای ثبت، اقدام به توقیف و فروش اموال (مثلاً ملک یا خودرو) کنن.
 دعاوی رایج:
اعتراض به مزایده (به دلیل اطلاع‌رسانی ناقص، قیمت پایین، یا اشکال در مراحل فروش)
توقف عملیات اجرایی با ارائه دادخواست اعسار یا تقسیط بدهی

6. دعاوی مربوط به حساب‌های بانکی و سوءاستفاده مالی

در برخی موارد، مشتری‌ها ادعا می‌کنن که:
از حسابشون بدون اجازه برداشت شده
رمز کارت یا اطلاعات حساب توسط بانک یا کارکنان فاش شده
تراکنش اشتباه یا کسر وجه صورت گرفته

 در این موارد مشتری می‌تونه علیه بانک طرح دعوا کنه و مطالبه خسارت داشته باشه.

7. شکایت از بانک بابت قصور یا تخلف

اگر بانک یا کارکنانش در ارائه خدمات دچار تخلف یا بی‌مبالاتی بشن (مثلاً صدور گواهی نادرست، عدم ارائه خدمات طبق ضوابط بانک مرکزی)، افراد می‌تونن:
شکایت حقوقی یا اداری مطرح کنن
به هیات نظارت بانک مرکزی مراجعه کنن

 مراجع رسیدگی به دعاوی بانکی

دادگاه حقوقی: بیشتر دعاوی بانکی از جمله وام، چک، قراردادها، در صلاحیت دادگاه حقوقی است.
شورای حل اختلاف: اگر مبلغ کمتر از نصاب قانونی باشد.
اجرای ثبت: برای وصول چک یا سفته در صورتی که لازم‌الاجرا باشند.
دیوان عدالت اداری: در صورت شکایت از تصمیمات و تخلفات اداری بانک‌ها.
شورای پول و اعتبار / بانک مرکزی: برای شکایت‌های نظارتی یا دستورالعملی.